Tentoonstelling “Gezondheidszorg in Pijnacker” (2014)
Het nieuwe jaar 2014 begon op een heel toepasselijke manier: een thema-avond over Gezondheidszorg in Pijnacker op donderdag 23 januari.
Deze avond sloot aan bij de tentoonstelling in het HIP van januari tot mei.
Toen we doornamen waarover deze presentatie zou moeten gaan was een ding al snel duidelijk. Het zou niet gaan over ‘medische zaken’. Niemand van onze groep heeft verstand van medische zaken, dus zouden we het hebben over de geschiedenis van de gezondheidszorg in Pijnacker
Een greep uit de onderwerpen die zijn behandeld: de eerste chirurgijn, de huisartsen Jan en Willem van der Horst, verloskundige Riek Klootwijk, en het medicijn dat dominee Ds. Hoek maakte om mond- en klauwzeer en de veepest te bestrijden. Ook kwam men te weten hoe het aderlaten werd toegepast en zagen we de primitieve instrumenten uit de 15de eeuw passeren.
Over de eerste chirurgijn in Pijnacker het volgende. Tot begin 1800 behielp men zich in Pijnacker met een barbier-chirurgijn. Zijn naam is in de vergetelheid geraakt. De vroedschap drong er al langer op aan dat er een gestudeerd man zou moeten komen, maar dit stuitte op bezwaren van de boeren die niet vlug naar een dokter liepen.
De notabelen kregen ten slotte toch hun zin en een gestudeerd chirurgijn vestigde zich. In het jaar 1831 deed de heer Johann George Ravenek, toen 23 jaar, zijn intrede. In de oude papieren wordt hij genoemd: chirurgijn, operatem en vroed-meester. De chirurgijn werd in 1808 in Rotterdam geboren en overleed in Pijnacker op 2 april 1889. Hij werd dus 81 jaar en woonde aan de Oostlaan waar nu de firma Zeeman is gevestigd.
Ravenek maakte in zijn lange loopbaan verschillende epidemieën mee, zoals kwade koortsen en cholera. Hij had te maken met de kwakzalvers en het aloude bijgeloof. Vaak werden de meest walgelijke middelen toegepast alvorens men de chirurgijn riep. Alleen als iemand gewond raakte bij een ongeval moest ‘Ravenek’ komen, want daar hielpen geen huismiddeltjes tegen. Soms waren de huisgenoten zo verstandig de chirurgijn te laten halen, maar dan was het vaak de patiënt die weigerde de pillen, drankjes of poeders te slikken. In zijn lange loopbaan heeft de heer Ravenek ongetwijfeld duizenden van zulke gevallen meegemaakt.
We spraken die avond verder nog over de huisartsen Jan en Willem van der Horst en het medicijn dat dominee Hoek maakte om mond- en klauwzeer en de veepest te bestrijden.
Zuster Klootwijk, die in de periode van 1951 tot 1984 ruim 3500 kinderen ter wereld hielp, heeft alle ontvangen geboortekaartjes nagelaten aan het HGOP. De albums waren deze avond ook te bekijken.
