Batavia kasteel, omstreeks 1780

In 2023 herdacht Nederland dat 150 jaar eerder de slavernij werd afgeschaft. Het Rijk, gemeenten, bedrijven en families lieten in aanloop naar de herdenkingen onderzoek doen naar hun betrokkenheid bij de slavenhandel en het bezit van slaafgemaakten. Dat gold ook voor de gemeente Delft, waar in 2023 een uitvoerig historisch rapport werd gepubliceerd.

Gerrit Verhoeven, een van de auteurs van het rapport, vertelt over de resultaten van het onderzoek. Uitgangspunt zijn de Delftse vestigingen van de Verenigde Oost-Indische Compagnie (VOC, 1602) en de West-Indische Compagnie (1621).

De zogenaamde Trans-Atlantische slavenhandel, tussen Afrika en de Amerika’s, is algemeen bekend. Veel minder bekend is dat de slavernij in het gebied van de VOC nog veel omvangrijker was. Beide gebieden komen aan de orde, want zowel de WIC als de VOC maakten winst over de rug van zwarte mensen in de overzeese gebieden.

De spreker laat zien hoezeer het Delftse stadsbestuur was verweven met de besturen van de compagnieën. Maar ook hoe liefdadige instellingen en particulieren een graantje meepikten van de overzeese praktijken van de compagnieën. Ze bezaten aandelen, leverden goederen, of verhandelden overzeese producten.

Dat hield niet op bij de stadsgrens: ook mensen uit de omgeving van Delft waren op allerlei manieren betrokken bij de koloniale economie. Ten slotte besteedt de spreker aandacht aan de lotgevallen van zwarte mensen die door hun voormalige eigenaren werden meegenomen naar Delft.

Dr. Gerrit Verhoeven is historicus en archivaris. Hij was van 1994 tot 2006 gemeentearchivaris van Delft, vanaf 1995 ook van Pijnacker, later Pijnacker-Nootdorp. Sindsdien is hij freelancer.

Hij verricht historisch onderzoek en verzorgt publicaties, lezingen en themawandelingen, hoofdzakelijk met betrekking tot de geschiedenis van Delft.

Samen met Ingrid van der Vlis deed hij onderzoek naar het Delftse slavernijverleden.

Wanneer: maandagavond 12 januari 2026

Locatie: ‘De Acker’, Park Berkenoord 2, Pijnacker.

Aanvang: 20.00 uur, inloop vanaf 19.30 uur.

Gratis toegang voor leden, voor niet-leden € 5,- (contant te betalen aan de zaal)