Groei eerste helft van de 20e eeuw

Groei van de gemeente in de eerste helft van de 20^e eeuw

Voor 1900 bestond de bebouwde kom van het dorp Pijnacker nog uit twee kernen. Een kleine kern in het oude dorp bij de hervormde kerk. En een grotere kern met de Oostlaan, Westlaan en gerekend vanaf de viersprong het eerste stuk van de Noordweg en het eerste stuk van de Kerkweg. De Kerkweg vormde de verbinding tussen de twee kernen. Aan de westzijde van de Kerkweg stonden een paar boerderijen, onder andere ‘Acht is meer dan duizend’. Ook aan de oostzijde van de Kerkweg stonden een paar boerderijen en verder was de Kerkweg nagenoeg onbebouwd. Er waren weilanden, gescheiden door sloten.

De eerste uitbreiding kwam door, of viel samen met, de aanleg van de Hofplein spoorlijn van Rotterdam via Den Haag naar Scheveningen in 1908. De Stationsstraat werd ook in 1908 aangelegd. Er werd daar een nieuwe Hervormde school gebouwd op de plek van de huidige ‘Beatrixschool’ en er verschenen enkele nieuwe huizen aan de kant van het dorp nabij de Kerkweg. Later werd ook gebouwd aan de kant van de Klapwijkseweg en het station.

Topografische kaart van Pijnacker 1940

De Pijnackerse tuinbouw groeide vanaf 1900 explosief. Tuinders vestigden zich zo dicht mogelijk bij het dorp. De aanvoer van de benodigde materialen en het vervoer van de geteelde producten naar de klant was daardoor zo kort mogelijk. Goede straten waren er toen nog niet en het vervoer vond meestal plaats over water. Zo nodig werden er nieuwe sloten gegraven. Er ontstond behoefte aan passende woningen voor de tuinarbeiders. In 1919 deed in Nederland de woningwetbouw zijn intrede. Er werd ook in Pijnacker in december 1916 een woningbouwvereniging opgericht. In 1919 werden de eerste woningen van de woningbouwvereniging opgeleverd in de Stationsstraat (no 56-58) en in de nieuw aangelegde Kroonstraat (later hernoemd in Emmastraat) (no 7-25) in 1921 (no 2-24). De Stationsstraat werd in deze jaren door particulieren verder volgebouwd.

De aldaar al gevestigde tuinders werd vriendelijk doch dringend verzocht hun grond te verkopen en ergens anders hun bedrijf voort te zetten. De woningbouwvereniging bouwde verder in de Emmastraat, waardoor geleidelijk een nieuwe wijk ontstond met o.a. de Van Brachtstraat, Sophiastraat en Prins Hendrikstraat. In 1941 bouwde zij ook nog de Prins Hendrikstraat (nr. 1-5 en 2-16), de van Brachtstraat-nummers 38-50  en aan het begin van de Emmastraat de nummers 1-5. Ook  particulieren bouwden huizen in onder andere de Wethouder van der Vaartlaan, het Emmapark en aan de Westlaan. Om de arbeiders die de huizen bouwden te kunnen huisvesten werd in 1925 de Zuiderstraat gebouwd.

In de oorlogsjaren kwam de bouw van huizen helemaal stil te liggen. Na de oorlog kwam de woningbouw betrekkelijk snel weer op gang. In 1947 verrezen er weer enige woningwetwoningen aan de Prins Hendrikstraat (no 18-26) en in 1949 aan de Emmastraat (no 57-61). Ook aan de Willem de Zwijgerlaan werd gebouwd. In Delfgauw werden in 1949 in het gebied van de Schimmelpenninck van der Oyeweg en de Post van der Burgstraat nieuwe straten aangelegd en woningen gebouwd.

1940 Topografische kaart uitsnede centrum van Pijnacker